Khái niệm công ty quản lý đầu tư chứng khoán

Hoạt động quản lí và đầu tư của quỹ đầu tư chứng khoán được uỷ thác cho công ti quản lý quỹ đầu tư chứng khoán (sau đây gọi tắt là công ty quản lý quỹ).

Công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán là doanh nghiệp theo mô hình công ti cổ phần hoặc công ti trách nhiệm hữu hạn, được thành lập để hoạt động quản lý quỹ đầu tư chứng khoán và một số hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Luật chứng khoán và các văn bản pháp luật có liên quan.

Xét dưới giác độ của những quy định pháp luật hiện hành, công ti quản lý quỹ đầu tư chứng khoán có những đặc điểm cơ bản sau đây: 

Thứ nhất, công ti quản lý quỹ được thành lập và hoạt động theo sự cho phép của UBCKNN. Việc cấp phép của UBCKNN nhằm mục đích thẩm tra về năng lực dự kiến của công ti trước khi nó được thành lập nhằm đảm bảo khi đi vào hoạt động, công ty có thể thực hiện tốt chức năng của mình, tránh gây tổn hại không đáng có cho các nhà đầu tư chỉ vì không đủ năng lực kinh doanh. 

Thứ hai, hoạt động chính của công ty quản lý quỹ là hoạt động quản lý quỹ đầu tư chứng khoán theo sự uỷ thác của các nhà đầu tư vào quỹ hoặc sự uỷ thác của nhà đầu tư riêng lẻ.

Hoạt động quản lý quỹ đầu tư bao gồm việc nắm giữ tài sản của quỹ, trực tiếp tiến hành hoạt động đầu tư chứng khoán từ nguồn vốn của quỹ, quản lý danh mục đầu tư của quỹ v.v.. Công ty quản lý quỹ có thể quản lí một hoặc nhiều quỹ nhưng phải đảm bảo các quỹ này phải độc lập với nhau kể cả về tài chính cũng như khâu quản lí nhằm đảm bảo lợi ích của các nhà đầu tư cũng như mục tiêu đầu tư của từng quỹ. Bên cạnh nghiệp vụ quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, công ty quản lý quỹ còn thực hiện quản lý danh mục đầu tư theo sự uỷ thác của nhà đầu tư ngoài quỹ. Hoạt động quản lý quỹ, quản lý danh mục đầu tư của công ty quản lý quỹ khác với hoạt động tự doanh của công ti chứng khoán và hoạt động đầu tư của công ty đầu tư chứng khoán ở chỗ, nguồn vốn đầu tư không thuộc sở hữu của chính công ti mà là của các nhà đầu tư uỷ thác cho công ty quản lý quỹ. 

Phân loại công ti quản lý quỹ 

Công ty quản lý quỹ có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau tuỳ theo mục đích phân loại. 

Nếu phân loại theo mô hình quản lí thì công ti quản lý quỹ có  hai loại là công ty trách nhiệm hữu hạn quản lý quỹ và công ty cổ phần quản lý quỹ. 

Công ti trách nhiệm hữu hạn quản lý quỹ là công ti thành lập dưới hình thức công ti trách nhiệm hữu hạn một hoặc nhiều thành viên. Mô hình này không được quyền phát hành cổ phiếu để huy động vốn. 

Công ti cổ phần quản lý quỹ là công ty được thành lập dưới hình thức công ty cổ phần, có quyền phát hành cổ phiếu để huy động vốn. 

Nếu phân loại theo mối quan hệ với chủ thể góp vốn thì công ti quản lý quỹ có hai loại là công ti quản lý quỹ độc lập và công ty quản lý quỹ phụ thuộc. 

Công ti quản lí quỹ độc lập là công ty không trực thuộc một hệ thống công ty theo mô hình công ty mẹ – công ti con. Công ty quản lý quỹ dạng này thường có nhiều chủ thể góp vốn thành lập và không có thành viên nào có vốn góp chiếm từ 51% vốn điều lệ trở lên. 

Công tỉ quản lý quỹ phụ thuộc là công ti trực thuộc một công ti mẹ. Công ti này do công ti mẹ lập ra và công ti mẹ đầu tư 100% vốn hoặc công ti mẹ góp vốn với những sáng lập viên khác, trong đó công ti mẹ chiếm từ 51% vốn góp trở lên.