Thuế là gì? Là một câu hỏi thắc mắc đối với  nhiều chủ thể như: cá nhân, cơ quan, tổ chức. Vậy thuế được định nghĩa như thế nào?, đặc điểm của thuế là gì?, thuế có tác dụng như thế nào và hiện nay theo quy định pháp luật quy định có các loại thuế phổ biến nào?

Sau đây, chúng tôi sẽ cùng quý vị tìm hiểu để đưa ra lời giải đáp các câu hỏi trên theo quy định mới nhất hiện hành theo cách dễ hiểu, gần gũi nhất.

Thuế là gì?

Thuế là một khoản thu bắt buộc vào quỹ nhà nước, nguồn thu này từ cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp nào đó, nộp thuế là một nghĩa vụ bắt buộc phải thực hiện của chủ thể thuộc đối tượng phải đóng thuế do pháp luật quy định.

Đặc điểm của thuế?

Hiểu được khái niệm thuế, chúng ta cùng trả lời cho câu hỏi đặc điểm của thuế là gì?

Trong thực tế, thuế có rất nhiều loại thuế nhưng về cơ bản đặc điểm của thuế đều có điểm chung như dưới đây:

+ Thuế là một khoản của chủ thể thu nhập bắt buộc phải nộp vào khoản ngân sách nhà nước.

+ Thuế là khoản tiền cần thiết để thực hiện tiến hành duy trì tính quyền lực của chính trị và các chức năng, thi hành nhiệm vụ của nhà nước.

+ Nguồn đóng vào thuế có thể tăng hoặc giảm theo quy định pháp luật phụ thuộc vào nền kinh tế như GDP, thu nhập, lãi suất, chỉ số của giá tiêu dùng, chỉ số của giá sản xuất,…

+ Thuế là khoản được hoàn trả không trực tiếp mà khoản thuế này sẽ được điều chỉnh phân bổ vào các công trình dựng như cầu đường, trường học,… ngoài ra cả các vấn đề xã hội.

+ Thuế là một khoản thu không mang tính đối giá, bởi chủ thể nào đáp ứng đủ các điều kiện thuộc quy định pháp luật quy định phải đóng thuế đều phải nộp thuế.

Vai trò của thuế là gì?

Hiện nay, thuế là một khoản nguồn thu vào ngân sách nhà nước, theo đó thuế đóng một vai trò quan trọng đối với cuộc sống con người, cụ thể tác dụng của thuế như sau:

– Tăng khoản tiền vào ngân sách của nhà nước, từ đó khoản ngân sách nãy sẽ giải quyết các vấn đề để đảm bảo các phúc lợi về xã hội cho các đối tượng theo chính sách của nhà nước. Đồng thời,  các dự án hạ tầng công cộng được phát triển tiến hành thực hiện  xây dựng, phục vụ nhu cầu cần thiết nhất cho cuộc sống người dân.

– Tối đa hỗ trợ việc cân bằng về mức độ giàu nghèo theo đó tránh sự phân biệt sự giàu nghèo trong xã hội hiện nay. Vì chủ thể phải nộp hầu hết là những chủ thể có mức thu nhập từ công việc, kinh doanh,…cao vượt khỏi khoản mức quy định phải tính chịu thuế của pháp luật.

– Không chỉ dừng ở đó, việc đóng thuế còn giúp tăng trưởng phát triển về kinh tế, xã hội của người dân. Từ đó nguồn nhân lực được thúc đẩy, hiệu suất làm việc cũng tăng lên đồng thời tính cạnh tranh được đảm bảo sự công bằng, liêm chính.

– Ngoài ra, việc nộp thuế  khi yêu cầu nộp thuế thì cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp phải thực hiện việc xác nhận, kê khai về các khoản và nguồn thu nhập. Do đó, khi chủ thể tiến hành kê khai thì phải đảm bảo nguồn thu nhập của chủ thể phải được thu từ các nguồn hợp pháp theo quy định pháp luật.

Phân loại thuế

Thuế trực thu

Thuế trực thu được biết đến là thuế mà nhà nước sẽ thu trực tiếp từ phần thu nhập của thể nhân hoặc pháp nhân.

Tính chất của thuế trực thu đó là:

+ Người nộp thuế theo quy định của nhà nước cũng chính là người chịu thuế.

+ Thuế trực thu sẽ động viên và điều tiết trực tiếp đến thu nhập của người chịu thuế.

Các loại thuế trực thu tại Việt Nam, gồm có: thuế sử dụng đất nông nghiệp, Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), thuế chuyển quyền sử dụng đất, thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao (TNCN).

Đặc điểm của thuế trực thu bao gồm:

+ Công bằng hơn thuế gián thu, bởi phần tính thuế này dựa trực tiếp trên khả năng của từng đối tượng, có tính phân loại đối tượng nộp theo quy định.

+ Là nguồn thu chính tại các quốc gia phát triển. Ít tác động đến giá cả thị trường bởi trực thu đánh vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, thuế trực thu cũng có nhược điểm là:

+ Hạn chế sự cố gắng thu nhập của từng đối tượng cụ thể vì thu nhập và lợi nhuận càng cao thì phải nộp thuế càng nhiều.

+ Thuế trực thu do người có thu nhập bắt buộc phải trả trực tiếp nên dẫn đến gánh nặng và áp lực. Vì vậy đôi khi xảy ra tình trạng người từ chối nộp thuế hoặc trốn thuế.

+ Tổ chức thu thuế trực thu phức tạp và có chi phí cao hơn thuế gián thu.

Thuế gián thu

Thuế gián thu được biết đến là thuế mà nhà nước thông qua việc thu thuế của người sản xuất, kinh doanh dịch vụ, hàng hóa. Nhằm động viên thu nhập một phần của người tiêu dùng sử dụng dịch vụ/ hàng hóa.

Tính chất của thuế gián thu đó là:

+ Người nộp thuế và người chịu thuế không giống nhau

+ Thuế gián thu là một phần quan trọng để tạo nên giá cả của dịch vụ/ hàng hóa do người chủ kinh doanh/ sản xuất phải nộp cho nhà nước. Trong khi đó người tiêu dùng mới chính là người phải chịu thuế.

Các loại thuế trực thu tại Việt Nam, gồm có: thuế tiêu thụ đặc biệt, Thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế xuất nhập khẩu…

Đặc điểm của thuế gián thu:

+ Là loại thuế đánh trực tiếp lên hàng hóa, dịch vụ nên ảnh hưởng đến giá cả thị trường và hoạt động kinh doanh.

+ Giảm nhẹ áp lực nộp thuế cho người có thu nhập.

+ Là nguồn thu chính của các quốc gia đang phát triển.

+ Việc thu thuế và quản lý được đơn giản hóa so với thuế trực thu, do cơ quan thuế quản lý và chịu trách nhiệm.

+ Số thuế phải nộp căn cứ vào sản phẩm, hàng hóa kinh doanh.

+ Không đảm bảo công bằng giữa những người có thu nhập bởi mỗi người có mức thu nhập khác nhau nhưng phải chịu cùng 1 mức thuế cho cùng 1 loại hàng hóa, dịch vụ.

Phân loại thuế theo tính chất hành chính

+ Thuế nhà nước (quốc gia): nộp vào ngân sách nhà nước.

+ Thuế địa phương: nộp vào ngân sách chính quyền địa phương.

Cách phân loại thuế theo tính chất hành chính được sử dụng trong kế toán quốc gia, dựa vào cách tổ chức quản lý thu và cấp ngân sách thụ hưởng chúng.

Phân loại thuế theo tính chất kinh tế

+ Dựa trên yếu tố kinh tế bị đánh thuế: thuế được chia thành các loại thuế đánh vào tài sản tiêu dùng, thuế đánh vào tài sản, thuế đánh vào thu nhập, thuế đánh vào doanh nghiệp.

+ Dựa trên phân chia lĩnh vực kinh tế bị đánh thuế: ví dụ như thuế đánh vào bất động sản, thuế đánh vào bảo hiểm thuế đánh vào tiết kiệm,…

+ Dựa trên yếu tố và tác nhân kinh tế chịu thuế: gồm các loại thuế đánh vào doanh nghiệp như thuế xuất nhập khẩu, thuế môn bài, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế tài nguyên, thuế đánh vào sản phẩm, hàng hóa, thuế đánh vào hộ gia đình, thuế môn bài, lệ phí khác,…

Các loại thuế phổ biến hiện nay

Hiện nay, các loại thuế phổ biến hiện nay có các loại thuế sau:

+ Thuế thu nhập cá nhân

+ Thuế giá trị gia tăng

+ Thuế tiêu thụ đặc biệt

+ Thuế thu nhập doanh nghiệp

+ Thuế sử dụng đất

+ Thuế xuất nhập khẩu

+ Thuế tài nguyên

+ Lệ phí môn bài

– Dưới đây, chúng tôi sẽ giới thiệu một số thông tin, nội dung chi tiết về các loại thuế trên để quý vị hiểu rõ hơn:

+ Về thuế thu nhập cá nhân:

Đây là một loại thuế trực thu, nguồn thu này từ nguồn của những cá nhân có thu nhập vượt qua mức khởi điểm quy định khung phải đóng thuế. Trong đó đối tượng chịu thuế là các cá nhân có nguồn thu nhập cao bao gồm là công dân của Việt Nam ở nước ngoài hoặc trong lãnh thổ Việt Nam và đối tượng người nước ngoài có thu nhập từ Việt Nam.

+ Đối với thuế giá trị gia tăng:

Là một loại thuế được tính dựa trên khoản phát sinh tăng thêm, chênh lệch từ hàng hóa, dịch vụ nào đó khi sản xuất hoặc lưu thông đến tay người tiêu dùng. Khi kê khai thuế giá trị gia tăng này doanh nghiệp có hai cách thức để kê khai thuế là phương pháp trực tiếp và phương pháp khấu trừ.

+ Thuế tiêu thụ đặc biệt:

đối với loại thuế tiêu thụ đặc biệt chỉ áp dụng chủ thể là doanh nghiệp nào đó có hoạt động kinh doanh về hàng hóa, dịch vụ đồng thời thuộc trường hợp là đối tượng chịu thuế theo quy định pháp luật ( luật thuế tiêu thụ đặc biệt 2008). Trong đó, thuế này được đặt ra nhằm mục đích điều tiết nguồn cung về các sản phẩm, dịch vụ không có lợi đến sức khỏe người tiêu dùng.

+ Thuế thu nhập doanh nghiệp:

Là một khoản thuế trực thu và khoản thuế này được tính dựa vào nguồn thu từ tổng thu nhập hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

+ Thuế sử dụng đất:

Là một khoản thu từ chủ thể đã sử dụng đất, trong đó Nhà nước thực hiện việc giao đất cho người sử dụng đất đồng thời chủ thể phải có nghĩa vụ nộp tiền thuế

+ Thuế xuất nhập khẩu:

Là một loại thuế thuộc thuế trực thu, trong đó thuế này áp dụng đối với cá nhân và tổ chức và mức tính thuế dựa trên giá trị từng mặt hàng sản phẩm để xuất khẩu và nhập khẩu.

+ Thuế tài nguyên:

Là khoản thu từ các doanh nghiệp khai thác tài nguyên, trong đó mức thu dựa vào vào sản lượng tài nguyên bị tính thuế, thuế suất và giá tính thuế.

+ Lệ phí môn bài:

Là loại thuế mà doanh nghiệp phải chịu nộp từ đầu năm cho vào quỹ ngân sách nhà nước. Mục đích thu loại thuế này là để thực hiện nắm bắt bắt đồng thời thống kê về các doanh nghiệp, công ty, hợp tác xã, hộ kinh doanh,…

+ Lệ phí trước bạ:

Đây là loại phí áp dụng cho trường hợp thực hiện sang tên, đăng ký quyền sở hữu, chuyển nhượng về đất, xe cộ, hoặc tài sản nào đó và mức thu này dựa trên giá trị của tài sản được quy định.

Trên đây là toàn bộ các thông tin để giải đáp cho các vấn đề liên quan thuế là gì? Đặc điểm và tác dụng của thuế, các loại thuế phổ biến hiện nay. Mọi vấn đề còn thắc mắc khách hàng có thể liên hệ lại qua tổng đài 1900 6557 để được giải đáp cụ thể, nhanh nhất.